Οι αιτίες υπογονιμότητας στις γυναίκες μπορεί να οφείλονται σε ένα διαφορετικό φάσμα προβλημάτων.

Οι πιο συχνές αιτίες της γυναικείας υπογονιμότητας περιλαμβάνουν:

• Ηλικία

Η πιο κοινή εξήγηση για τη γυναικεία υπογονιμότητα είναι απλά η γήρανση. Μελέτες έχουν δείξει ότι η γονιμότητα αρχίζει να μειώνεται μετά την ηλικία των 35 και από την ηλικία των 40 βρίσκεται σε απότομη πτώση. Όλο και περισσότερες γυναίκες καθυστερούν τη γέννηση των πρώτων παιδιών τους έως ότου καθιερωθούν προσωπικά και επαγγελματικά , αλλά αυτό συχνά σε βάρος της φυσικής τους γονιμότητας. Το «απόθεμα των ωοθηκών»-ένα μέτρο της γυναικείας γονιμότητας κατά τη διάρκεια των αναπαραγωγικών ετών μπορεί να ελεγχθεί με επίπεδα ορμονών και υπερήχους. Αυτές οι εξετάσεις θα δώσουν μια ιδέα της υπολειπόμενης γονιμότητας. Είναι επίσης γνωστό ότι η γενετική ποιότητα των ωαρίων επιδεινώνεται με την ηλικία, έτσι ώστε τα έμβρυα να γίνονται λιγότερο βιώσιμα και οι χρωμοσωμικές ανωμαλίες να είναι πιο πιθανές.

• Σαλπιγγική βλάβη

Η εξωσωματική γονιμοποίηση αναπτύχθηκε αρχικά για παράκαμψη της βλάβης στις σάλπιγγες. Η βλάβη μπορεί να προκληθεί από μία νόσο όπως η ενδομητρίωση, από φλεγμονώδη νόσο της πυέλου ή από χειρουργική επέμβαση στην πύελο. Η απόφραξη στη σάλπιγγα μπορεί να εμποδίσει το σπέρμα να φτάσει σε ένα ωάριο που απελευθερώνεται από την ωοθήκη κατά την ωορρηξία ή το γονιμοποιημένο ωάριο να φτάσει στη μήτρα. Μπορεί επίσης να αυξήσει τον κίνδυνο έκτοπης εγκυμοσύνης όταν το γονιμοποιημένο ωάριο εμφυτεύεται στη σάλπιγγα παρά στη μήτρα.

• Ορμονικές διαταραχές και σύνδρομο πολυκυστικών ωοθηκών (PCOS).

Οι ακανόνιστες ή απούσες περίοδοι είναι συχνές και συνήθως αποτελούν ένδειξη ορμονικού προβλήματος. Αυτό μπορεί να συσχετιστεί με σύνδρομο πολυκυστικών ωοθηκών (PCOS), το οποίο συνήθως σημαίνει ότι κύστεις μπορούν να παρατηρηθούν στις ωοθήκες ή υψηλά επίπεδα τεστοστερόνης στο γυναικείο σώμα. Το PCOS μπορεί συχνά να επιλυθεί με απώλεια βάρους και φαρμακευτική αγωγή.

• Ενδομητρίωση

Η ενδομητρίωση είναι μια νόσος στην οποία ο ενδομητρικός ιστός που φυσιολογικά επενδύει τη μήτρα αναπτύσσεται και αλλού στον αναπαραγωγικό σωλήνα. Αυτή η κοινή πάθηση μπορεί να προκαλέσει πόνο. Ο μηχανισμός με τον οποίο η ενδομητρίωση προκαλεί υπογονιμότητα δεν είναι πλήρως σαφής αλλά φαίνεται σε σοβαρές περιπτώσεις ενδομητρίωσης ότι η δημιουργία συμφύσεων οδηγεί σε δυσλειτουργία των σαλπίγγων.

• Ανωμαλίες της μήτρας ή του τραχήλου της μήτρας.

Ανωμαλίες στον τράχηλο ή στη μήτρα, πολύποδες, ινομυώματα της μήτρας μπορεί να προκαλέσουν στειρότητα εμποδίζοντας την εμφύτευση ενός γονιμοποιημένου ωαρίου στη μήτρα.

Περίπου το ένα τρίτο όλων των περιπτώσεων υπογονιμότητας οφείλεται σε πρόβλημα του άνδρα. Οι περισσότερες περιπτώσεις ανδρικής υπογονιμότητας σχετίζονται με την ποιότητα ή την ποσότητα του σπέρματος. Η κακή ποιότητα του σπέρματος μπορεί επίσης να εμποδίσει τη γονιμοποίηση, έτσι ώστε τα σπερματοζωάρια να μην είναι αρκετά κινητικά ώστε να “κολυμπούν” κατά μήκος της αναπαραγωγικής οδού για να συναντήσουν ένα ωάριο που απελευθερώνεται κατά την ωορρηξία. Μερικοί άνδρες μπορεί να μην παράγουν σπερματοζωάρια στην εκσπερμάτωση, μια κατάσταση γνωστή ως αζωοσπερμία.

Αιτίες της ανδρικής υπογονιμότητας περιλαμβάνουν :

• Βλάβη των όρχεων.
• Διαταραχές εκσπερμάτωσης.
• Χρωμοσωμικές ή γενετικές αιτίες.
• Κρυψορχία.
• Ορμονικά προβλήματα.
• Αντισώματα σπέρματος.
• Φλεγμονή.
• Όγκοι.
• Παράγοντες τρόπου ζωής όπως η κατανάλωση αλκοόλ, το άγχος και οι περιβαλλοντικοί παράγοντες μπορούν επίσης να διαδραματίσουν ρόλο.

Ενώ το ένα τρίτο όλων των περιπτώσεων υπογονιμότητας μπορεί να εξηγηθεί από γυναικείες αιτίες και το ένα τρίτο από άνδρες, παραμένει ένα ακόμη ποσοστό για το οποίο δεν μπορεί να βρεθεί σαφής εξήγηση παρά τις διεξαγόμενες έρευνες και όλες τις απαιτούμενες εξετάσεις. Τα ζευγάρια που λέγεται ότι έχουν «ανεξήγητη υπογονιμότητα» μπορούν ακόμη να αντιμετωπιστούν επιτυχώς με τη βοήθεια της υποβοηθούμενης αναπαραγωγής.

Ποιοι είναι οι παράγοντες κινδύνου που επηρεάζουν τη γονιμότητα;

• Ηλικία – η γονιμότητα των γυναικών και των ανδρών σε μικρότερο βαθμό μειώνεται με την ηλικία. Αυτό ισχύει ιδιαίτερα για τις γυναίκες των οποίων η γονιμότητα αρχίζει να μειώνεται μετά την ηλικία των 35 ετών.
• Βάρος – το υπερβολικό βάρος ή η παχυσαρκία μειώνει τη γονιμότητά σας. Συνιστούμε ΔΜΣ ( Δείκτης Μάζας Σώματος) κάτω των 30 για να έχετε τη βέλτιστη πιθανότητα επιτυχίας.
• Κάπνισμα – μπορεί να επηρεάσει τις πιθανότητες σύλληψης στις γυναίκες και να μειώσει την ποιότητα του σπέρματος στους άνδρες. Συνιστάται διακοπή του καπνίσματος για τουλάχιστον τρεις μήνες πριν προσπαθήσετε να συλλάβετε.
• Αλκοόλ – η ασφαλέστερη προσέγγιση για τις γυναίκες είναι να μην πίνετε αν σχεδιάζετε να μείνετε έγκυος και για τους άνδρες το υπερβολικό αλκοόλ μπορεί να επηρεάσει την ποιότητα του σπέρματος. Οι έγκυες γυναίκες πρέπει να αποφεύγουν να πίνουν εντελώς αλκοόλ.
• Στρες – σε σοβαρές περιπτώσεις μπορεί να επηρεάσει την ωορρηξία και την παραγωγή σπέρματος.